Öneri Formu
Hadis Id, No:
15846, T001001
Hadis:
حَدَّثَنَا مَحْمُودُ بْنُ غَيْلاَنَ حَدَّثَنَا أَبُو دَاوُدَ أَنْبَأَنَا شُعْبَةُ وَالْمَسْعُودِىُّ عَنْ عَلْقَمَةَ بْنِ مَرْثَدٍ عَنْ أَبِى الرَّبِيعِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « أَرْبَعٌ فِى أُمَّتِى مِنْ أَمْرِ الْجَاهِلِيَّةِ لَنْ يَدَعَهُنَّ النَّاسُ النِّيَاحَةُ وَالطَّعْنُ فِى الأَحْسَابِ وَالْعَدْوَى أَجْرَبَ بَعِيرٌ فَأَجْرَبَ مِائَةَ بَعِيرٍ مَنْ أَجْرَبَ الْبَعِيرَ الأَوَّلَ وَالأَنْوَاءُ مُطِرْنَا بِنَوْءِ كَذَا وَكَذَا » . قَالَ أَبُو عِيسَى هَذَا حَدِيثٌ حَسَنٌ .
Tercemesi:
Bize Mahmud b. Gaylân, ona Ebu Davud (Süleyman b. Davud), ona Şu'be (b. Haccâc) ve (Abdurrahman b. Abdullah) el-Mesûdî, ona Alkame b. Mersed, ona Ebu Rabî' (el-Medenî), ona da Ebu Hureyre (Abdurrahman b. Sahr) şöyle demiştir: Rasulullah (sav) şöyle buyurdu: "Ümmetimde cahiliye adetlerinden olan dört özellik vardır ki onları pek bırakmak istemezler. 1- Ölünün arkasından yüksek sesle ağlamak. 2- İnsanların soylarına dil uzatmak. 3- Hastalık bulaşması ki bir deve uyuz olup, yüz deveyi de uyuz yaptıysa o zaman ilk deveyi kim uyuz yaptı? 4- Yıldızlardan hava şartları hakkındaki tahminler ki falan yıldız vasıtasıyla bize yağmur yağdırıldı gibi sözler söylemek."
Tirmizî dedi ki: Bu hadis hasendir.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Cenâiz 23, 3/325
Senetler:
1. Ebu Hureyre ed-Devsî (Abdurrahman b. Sahr)
2. Ebu Rabi el- Medenî (Ebu Rabi)
3. Alkame b. Mersed el-Hadramî (Alkame b. Mersed)
4. Abdurrahman b. Abdullah el-Mesudi (Abdurrahman b. Abdullah b. Utbe b. Abdullah b. Mesud)
5. Ebû Dâvûd et-Tayâlîsî (Süleyman b. Davud b. Cârûd)
6. Ebu Ahmed Mahmud b. Ğaylan el-Adevi (Mahmud b. Ğaylan)
Konular:
cahiliye, âdetleri
Cenaze, ardından ağlamak /musıbet karşısında
Doğal Kaynaklar, yağmur
Hastalık, hastalığın bulaşması
KTB, CENAZE, CENAİZ
Öneri Formu
Hadis Id, No:
15855, T001003
Hadis:
حَدَّثَنَا عَلِىُّ بْنُ حُجْرٍ أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَمَّارٍ حَدَّثَنِى أَسِيدُ بْنُ أَبِى أَسِيدٍ أَنَّ مُوسَى بْنَ أَبِى مُوسَى الأَشْعَرِىِّ أَخْبَرَهُ عَنْ أَبِيهِ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ « مَا مِنْ مَيِّتٍ يَمُوتُ فَيَقُومُ بَاكِيهِ فَيَقُولُ وَاجَبَلاَهُ وَاسَيِّدَاهُ أَوْ نَحْوَ ذَلِكَ إِلاَّ وُكِّلَ بِهِ مَلَكَانِ يَلْهَزَانِهِ أَهَكَذَا كُنْتَ » . قَالَ أَبُو عِيسَى هَذَا حَدِيثٌ حَسَنٌ غَرِيبٌ .
Tercemesi:
Bize Ali b. Hucr, ona Muhammed b. Ammâr, ona Esîd b. Ebu Esîd, ona Musa b. Ebu Musa el-Eş'arî, ona da babası (Ebu Musa el-Eş'arî), Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir:
Biri ölür, ona ağlayan da kalkıp ''vah sığınağımız, vah efendimiz'' ve benzeri şeyler derse (ölü) için iki melek görevlendirilir de ''sen böyle miydin'' (diyerek) onu itip dururlar.
Ebu İsa şöyle demiştir: Bu, hasen-garîb bir hadistir.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Cenâiz 24, 3/326
Senetler:
1. Ebu Musa Abdullah b. Kays el-Eş'arî (Abdullah b. Kays b. Süleym)
2. Musa b. Ebu Musa el-Eşari (Musa b. Abdullah b. Kays)
3. Ebu İbrahim Esîd b. Ebu Esîd el-Medînî (Esîd b. Yezid)
4. Muhammed b. Ammar el-Müezzin (Muhammed b. Ammar b. Hafs b. Ömer b. Sa'd)
5. Ebu Hasan Ali b. Hucr es-Sa'dî (Ali b. Hucr b. İyas b. Mukatil)
Konular:
Cenaze, Ölüye ağlamanın azab sebebi olması
Öneri Formu
Hadis Id, No:
15850, T001002
Hadis:
حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ أَبِى زِيَادٍ حَدَّثَنَا يَعْقُوبُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ بْنِ سَعْدٍ حَدَّثَنَا أَبِى عَنْ صَالِحِ بْنِ كَيْسَانَ عَنِ الزُّهْرِىِّ عَنْ سَالِمِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَبِيهِ قَالَ قَالَ عُمَرُ بْنُ الْخَطَّابِ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « الْمَيِّتُ يُعَذَّبُ بِبُكَاءِ أَهْلِهِ عَلَيْهِ » . وَفِى الْبَابِ عَنِ ابْنِ عُمَرَ وَعِمْرَانَ بْنِ حُصَيْنٍ . قَالَ أَبُو عِيسَى حَدِيثُ عُمَرَ حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ . وَقَدْ كَرِهَ قَوْمٌ مِنْ أَهْلِ الْعِلْمِ الْبُكَاءَ عَلَى الْمَيِّتِ قَالُوا الْمَيِّتُ يُعَذَّبُ بِبُكَاءِ أَهْلِهِ عَلَيْهِ . وَذَهَبُوا إِلَى هَذَا الْحَدِيثِ . وَقَالَ ابْنُ الْمُبَارَكِ أَرْجُو إِنْ كَانَ يَنْهَاهُمْ فِى حَيَاتِهِ أَنْ لاَ يَكُونَ عَلَيْهِ مِنْ ذَلِكَ شَىْءٌ .
Tercemesi:
Bize Abdullah b. Ebu Ziyâd, ona Yakub b. İbrahim b. Sa'd, ona babası (İbrahim b. Sa'd), ona Sâlih b. Keysân, ona ez-Zührî, ona Sâlim b. Abdullah, ona babası (İbn Ömer), ona da Ömer b. Hattâb, Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir:
Ölü, ailesinin kendisi için ağlaması sebebiyle azap görür.
Bu konuda İbn Ömer ve İmrân b. Husayn'dan da hadis nakledilmiştir. Ebu İsa şöyle demiştir: Ömer hadisi, hasen-sahih bir hadistir. İlim ehlinden bazıları ölü için ağlanmasını kerih görüp ''ölü, ailesinin kendisi için ağlaması sebebiyle azap görür'' demişler ve (görüşlerinde) bu hadisi delil olarak kullanmışlardır. (Abdullah) b. Mübârek, ''ölü, (hayatında), insanlara bunu yasaklamışsa onun aleyhine bir şey olmayacağını umuyorum'' demiştir.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Cenâiz 24, 3/326
Senetler:
1. Ebu Hafs Ömer b. Hattab el-Adevî (Ömer b. Hattab b. Nüfeyl b. Abdüluzza)
2. İbn Ömer Abdullah b. Ömer el-Adevî (Abdullah b. Ömer b. Hattab)
3. Ebu Ömer Salim b. Abdullah el-Adevî (Salim b. Abdullah b. Ömer b. Hattab)
4. Ebu Bekir Muhammed b. Şihab ez-Zührî (Muhammed b. Müslim b. Ubeydullah b. Abdullah b. Şihab)
5. Ebu Muhammed Salih b. Keysan ed-Devsi (Salih b. Keysan)
6. Ebu İshak İbrahim b. Sa'd ez-Zührî (İbrahim b. Sa'd b. İbrahim b. Abdurrahman b. Avf)
7. Ebu Yusuf Yakub b. İbrahim el-Kuraşî (Yakub b. İbrahim b. Sa'd b. İbrahim b. Abdurrahman b. Avf)
8. Ebu Abdurrahman Abdullah b. Ebu Ziyad el-Katavani (Abdullah b. Hakem b. Süleyman)
Konular:
Cenaze, Ölüye ağlamanın azab sebebi olması
حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ وَأَحْمَدُ بْنُ مَنِيعٍ وَإِسْحَاقُ بْنُ مَنْصُورٍ وَمَحْمُودُ بْنُ غَيْلاَنَ قَالُوا حَدَّثَنَا سُفْيَانُ بْنُ عُيَيْنَةَ عَنِ الزُّهْرِىِّ عَنْ سَالِمٍ عَنْ أَبِيهِ قَالَ رَأَيْتُ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم وَأَبَا بَكْرٍ وَعُمَرَ يَمْشُونَ أَمَامَ الْجَنَازَةِ .
Öneri Formu
Hadis Id, No:
15869, T001007
Hadis:
حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ وَأَحْمَدُ بْنُ مَنِيعٍ وَإِسْحَاقُ بْنُ مَنْصُورٍ وَمَحْمُودُ بْنُ غَيْلاَنَ قَالُوا حَدَّثَنَا سُفْيَانُ بْنُ عُيَيْنَةَ عَنِ الزُّهْرِىِّ عَنْ سَالِمٍ عَنْ أَبِيهِ قَالَ رَأَيْتُ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم وَأَبَا بَكْرٍ وَعُمَرَ يَمْشُونَ أَمَامَ الْجَنَازَةِ .
Tercemesi:
Bize Kuteybe (b. Said b. Cemil b. Tarif), Ahmed b. Meni' (b. Abdurrahman), İshak b. Mansur (b. Behram) ve Mahmud b. Ğaylan, onlara Süfyan b. Uyeyne (b. Meymun), ona (İbn Şihab) ez-Zührî, ona da Salim (b. Abdullah b. Ömer b. Hattab), babası (Abdullah b. Ömer b. Hattab)'ın şöyle dediğini rivayet etmiştir: Rasulullah'ı (sav), Ebu Bekir'i ve Ömer'i cenazenin önünde yürürlerken görmüştüm.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Cenâiz 26, 3/329
Senetler:
1. İbn Ömer Abdullah b. Ömer el-Adevî (Abdullah b. Ömer b. Hattab)
2. Ebu Ömer Salim b. Abdullah el-Adevî (Salim b. Abdullah b. Ömer b. Hattab)
3. Ebu Bekir Muhammed b. Şihab ez-Zührî (Muhammed b. Müslim b. Ubeydullah b. Abdullah b. Şihab)
4. Ebu Muhammed Süfyan b. Uyeyne el-Hilâlî (Süfyân b. Uyeyne b. Meymûn)
5. Ebu Ahmed Mahmud b. Ğaylan el-Adevi (Mahmud b. Ğaylan)
Konular:
Cenaze, takip etme ve taşıma
Öneri Formu
Hadis Id, No:
15859, T001004
Hadis:
حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ حَدَّثَنَا عَبَّادُ بْنُ عَبَّادٍ الْمُهَلَّبِىُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَمْرٍو عَنْ يَحْيَى بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ عَنِ ابْنِ عُمَرَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ « الْمَيِّتُ يُعَذَّبُ بِبُكَاءِ أَهْلِهِ عَلَيْهِ » . فَقَالَتْ عَائِشَةُ يَرْحَمُهُ اللَّهُ لَمْ يَكْذِبْ وَلَكِنَّهُ وَهِمَ إِنَّمَا قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم لِرَجُلٍ مَاتَ يَهُودِيًّا « إِنَّ الْمَيِّتَ لَيُعَذَّبُ وَإِنَّ أَهْلَهُ لَيَبْكُونَ عَلَيْهِ » . قَالَ وَفِى الْبَابِ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ وَقَرَظَةَ بْنِ كَعْبٍ وَأَبِى هُرَيْرَةَ وَابْنِ مَسْعُودٍ وَأُسَامَةَ بْنِ زَيْدٍ . قَالَ أَبُو عِيسَى حَدِيثُ عَائِشَةَ حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ. وَقَدْ رُوِىَ مِنْ غَيْرِ وَجْهٍ عَنْ عَائِشَةَ . وَقَدْ ذَهَبَ أَهْلُ الْعِلْمِ إِلَى هَذَا وَتَأَوَّلُوا هَذِهِ الآيَةَ ( وَلاَ تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَى ) وَهُوَ قَوْلُ الشَّافِعِىِّ .
Tercemesi:
Bize Kuteybe, ona Abbâd b. Abbâd el-Mühellebî, ona Muhammed b. Amr, ona Yahya b. Abdurrahman, ona da İbn Ömer, Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir:
Ölü, ailesinin kendisi için ağlaması sebebiyle azap görür.
Aişe, "Allah, (İbn Ömer'e) rahmet etsin. Yalan konuşmamıştır ama o, yanılmıştır. Ancak Rasulullah (sa), Yahûdî olarak ölen bir adam için 'Ölü, gerçekten azap çekmektedir. Ailesi ise onun için ağlamaktadır' buyurmuştur" dedi.
Bu konuda İbn Abbas, Kuraza b. Kâ'b, Ebu Hureyre, İbn Mesud ve Üsâme b. Zeyd'den de hadis nakledilmiştir. Ebu İsa şöyle demiştir: Aişe hadisi, hasen-sahih bir hadis olup Aişe'den pek çok tarik ile rivayet edilmiştir.
İlim ehli bu görüşü benimseyip "Kimse, başkasının günahını yüklenemez" ayetini tevil etmişlerdir ki bu, Şâfiî'nin de görüşüdür.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Cenâiz 25, 3/327
Senetler:
1. İbn Ömer Abdullah b. Ömer el-Adevî (Abdullah b. Ömer b. Hattab)
2. Ebu Muhammed Yahya b. Abdurrahman el-Lahmî (Yahya b. Abdurrahman b. Hâtıb b. Ebu Belte'a)
3. Ebu Abdullah Muhammed b. Amr el-Leysî (Muhammed b. Amr b. Alkame b. Vakkas)
4. Ebu Muaviye Abbad b. Abbad el-Mühellebî (Abbad b. Abbad b. Habib b. Mühelleb)
5. Ebu Recâ Kuteybe b. Said es-Sekafi (Kuteybe b. Said b. Cemil b. Tarif)
Konular:
Cenaze, Ölüye ağlamanın azab sebebi olması
Öneri Formu
Hadis Id, No:
15899, T001012
Hadis:
حَدَّثَنَا عَلِىُّ بْنُ حُجْرٍ أَخْبَرَنَا عِيسَى بْنُ يُونُسَ عَنْ أَبِى بَكْرِ بْنِ أَبِى مَرْيَمَ عَنْ رَاشِدِ بْنِ سَعْدٍ عَنْ ثَوْبَانَ قَالَ خَرَجْنَا مَعَ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فِى جَنَازَةٍ فَرَأَى نَاسًا رُكْبَانًا فَقَالَ « أَلاَ تَسْتَحْيُونَ إِنَّ مَلاَئِكَةَ اللَّهِ عَلَى أَقْدَامِهِمْ وَأَنْتُمْ عَلَى ظُهُورِ الدَّوَابِّ » . قَالَ وَفِى الْبَابِ عَنِ الْمُغِيرَةِ بْنِ شُعْبَةَ وَجَابِرِ بْنِ سَمُرَةَ . قَالَ أَبُو عِيسَى حَدِيثُ ثَوْبَانَ قَدْ رُوِىَ عَنْهُ مَوْقُوفًا قَالَ مُحَمَّدٌ الْمَوْقُوفُ مِنْهُ أَصَحُّ .
Tercemesi:
Bize Ali b. Hucr, ona İsa b. Yunus, ona Ebu Bekir b. Ebu Meryem, ona Raşid b. Sa'd, ona da Sevban şöyle nakletmiştir. Hz. Peygamberle (sav) bir cenazede birlikteydik. Hz. Peygamber (sav) binek üzerinde olan birilerini gördü ve şöyle buyurdu: "Sizler utanmıyor musunuz? Melekler yaya olarak bulunuyorlar, siz ise binek üzerindesiniz."
(Tirmizi): Bu konuda Muğire b. Şube ve Cabir b. Semüre'den de hadis nakledilmiştir.
Ebu İsa (et-Tirmizî) şöyle demiştir: Sevban'ın hadisi kendisinden mevkuf olarak da nakledilmiştir.
Muhammed (b. İsmail el-Buhârî), ondan nakledilen mevkuf haber daha sahihtir, demiştir.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Cenâiz 28, 3/333
Senetler:
1. Ebu Abdullah Sevban Mevla Rasulullah (Sevban b. Bücdüd)
2. Râşid b. Sa'd el-Makraî (Râşid b. Sa'd)
3. Ebu Bekir b. Ebu Meryem el-Ğassanî (Bükeyr b. Abdullah b. Ebu Meryem)
4. Ebu Amr İsa b. Yunus es-Sebiî (İsa b. Yunus b. Amr b. Abdullah)
5. Ebu Hasan Ali b. Hucr es-Sa'dî (Ali b. Hucr b. İyas b. Mukatil)
Konular:
Cenaze, takip etmek, yaya ve binitlinin
Öneri Formu
Hadis Id, No:
15867, T001006
Hadis:
حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ عَنْ مَالِكٍ قَالَ وَحَدَّثَنَا إِسْحَاقُ بْنُ مُوسَى حَدَّثَنَا مَعْنٌ حَدَّثَنَا مَالِكٌ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِى بَكْرِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عَمْرِو بْنِ حَزْمٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَمْرَةَ أَنَّهَا أَخْبَرَتْهُ أَنَّهَا سَمِعَتْ عَائِشَةَ وَذُكِرَ لَهَا أَنَّ ابْنَ عُمَرَ يَقُولُ إِنَّ الْمَيِّتَ لَيُعَذَّبُ بِبُكَاءِ الْحَىِّ عَلَيْهِ . فَقَالَتْ عَائِشَةُ غَفَرَ اللَّهُ لأَبِى عَبْدِ الرَّحْمَنِ أَمَا إِنَّهُ لَمْ يَكْذِبْ وَلَكِنَّهُ نَسِىَ أَوْ أَخْطَأَ إِنَّمَا مَرَّ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم عَلَى يَهُودِيَّةٍ يُبْكَى عَلَيْهَا فَقَالَ « إِنَّهُمْ لَيَبْكُونَ عَلَيْهَا وَإِنَّهَا لَتُعَذَّبُ فِى قَبْرِهَا » . قَالَ أَبُو عِيسَى هَذَا حَدِيثٌ حسن صَحِيحٌ .
Tercemesi:
Bize Kuteybe, ona Mâlik; (T) Bize İshak b. Musa, ona Ma'n, ona Mâlik, ona Abdullah b. Ebu Bekir b. Muhammed b. Amr b. Hazm, ona babası (Ebu Bekir b. Amr), ona da Amra, Aişe'den naklen şöyle rivayet etmiştir:
Aişe'ye, İbn Ömer'in "Ölü, hayatta olanın kendisi için ağlaması sebebiyle azap görür" dediği bildirildi. (Aişe) de, "Allah, Ebu Abdurrahman'ı affetsin! Gerçek şu ki o, yalan konuşmamıştır. Ancak, unutmuş ya da yanılmıştır. (İşin aslı), Rasulullah (sav) kendisi için ağlanan Yahûdî (bir kadının cenazesinden) geçmiş (ve) 'Onlar, (ölü) için ağlıyorlar. (Ölü) ise kabrinde muhakkak azap görüyor' buyurmuştur" dedi.
Ebu İsa şöyle demiştir: Bu, hasen-sahih bir hadistir.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Cenâiz 25, 3/328
Senetler:
1. Ümmü Abdullah Aişe bt. Ebu Bekir es-Sıddîk (Aişe bt. Abdullah b. Osman b. Âmir)
2. Amre bt. Abdurrahman el-Ensâriyye (Amre bt. Abdurrahman b. Sa'd b. Zürâre)
3. Ebu Bekir b. Amr el-Ensarî (Ebu Bekir b. Muhammed b. Amr b. Hazm)
4. Abdullah b. Ebu Bekir el-Ensari (Abdullah b. Ebu Bekir b. Muhammed b. Amr b. Hazm)
5. Ebu Abdullah Malik b. Enes el-Esbahî (Malik b. Enes b. Malik b. Ebu Amir)
6. Ebu Yahya Ma'n b. İsa el-Kazzâz (Ma'n b. İsa b. Ma'n)
7. Ebu Musa İshak b. Musa el-Ensari (İshak b. Musa b. Abdullah b. Musa b. Abdullah b. Yezid)
Konular:
Cenaze, Ölüye ağlamanın azab sebebi olması
حَدَّثَنَا مَحْمُودُ بْنُ غَيْلاَنَ حَدَّثَنَا أَبُو دَاوُدَ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ عَنْ سِمَاكِ قَالَ سَمِعْتُ جَابِرَ بْنَ سَمُرَةَ يَقُولُ كُنَّا مَعَ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم فِى جَنَازَةِ أَبِى الدَّحْدَاحِ وَهُوَ عَلَى فَرَسٍ لَهُ يَسْعَى وَنَحْنُ حَوْلَهُ وَهُوَ يَتَوَقَّصُ بِهِ .
Öneri Formu
Hadis Id, No:
15904, T001013
Hadis:
حَدَّثَنَا مَحْمُودُ بْنُ غَيْلاَنَ حَدَّثَنَا أَبُو دَاوُدَ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ عَنْ سِمَاكِ قَالَ سَمِعْتُ جَابِرَ بْنَ سَمُرَةَ يَقُولُ كُنَّا مَعَ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم فِى جَنَازَةِ أَبِى الدَّحْدَاحِ وَهُوَ عَلَى فَرَسٍ لَهُ يَسْعَى وَنَحْنُ حَوْلَهُ وَهُوَ يَتَوَقَّصُ بِهِ .
Tercemesi:
Bize Mahmud b. Ğaylan, ona Ebu Davud (et-Tayâlîsî), ona Şube (b. Haccac), ona Simak (b. Harb), ona da Cabir B. Semüre şöyle nakletmiştir. Hz. Peygamberle (sav) Ebu Dahdah'ın cenazesine katılmıştık. Hz. Peygamber, yol aldığı bir at üzerindeydi. Biz etrafındayken at şaha kalkıyordu.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Cenâiz 29, 3/334
Senetler:
1. Ebu Halid Cabir b. Semure el-Amirî (Cabir b. Semure b. Cünâde)
2. Simak b. Harb ez-Zühlî (Simak b. Harb b. Evs b. Halid)
3. Şube b. Haccâc el-Atekî (Şu'be b. Haccac b. Verd)
4. Ebû Dâvûd et-Tayâlîsî (Süleyman b. Davud b. Cârûd)
5. Ebu Ahmed Mahmud b. Ğaylan el-Adevi (Mahmud b. Ğaylan)
Konular:
Cenaze, takip etmek, yaya ve binitlinin
Öneri Formu
Hadis Id, No:
15882, T001009
Hadis:
حَدَّثَنَا عَبْدُ بْنُ حُمَيْدٍ حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّزَّاقِ أَخْبَرَنَا مَعْمَرٌ عَنِ الزُّهْرِىِّ قَالَ كَانَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم وَأَبُو بَكْرٍ وَعُمَرُ يَمْشُونَ أَمَامَ الْجَنَازَةِ . قَالَ الزُّهْرِىُّ وَأَخْبَرَنِى سَالِمٌ أَنَّ أَبَاهُ كَانَ يَمْشِى أَمَامَ الْجَنَازَةِ . قَالَ وَفِى الْبَابِ عَنْ أَنَسٍ . قَالَ أَبُو عِيسَى حَدِيثُ ابْنِ عُمَرَ هَكَذَا رَوَاهُ ابْنُ جُرَيْجٍ وَزِيَادُ بْنُ سَعْدٍ وَغَيْرُ وَاحِدٍ عَنِ الزُّهْرِىِّ عَنْ سَالِمٍ عَنْ أَبِيهِ نَحْوَ حَدِيثِ ابْنِ عُيَيْنَةَ . وَرَوَى مَعْمَرٌ وَيُونُسُ بْنُ يَزِيدَ وَمَالِكٌ وَغَيْرُ وَاحِدٍ مِنَ الْحُفَّاظِ عَنِ الزُّهْرِىِّ أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم كَانَ يَمْشِى أَمَامَ الْجَنَازَةِ . قَالَ الزُّهْرِىُّ وَأَخْبَرَنِى سَالِمٌ أَنَّ أَبَاهُ كَانَ يَمْشِى أَمَامَ الْجَنَازَةِ . وَأَهْلُ الْحَدِيثِ كُلُّهُمْ يَرَوْنَ أَنَّ الْحَدِيثَ الْمُرْسَلَ فِى ذَلِكَ أَصَحُّ . قَالَ أَبُو عِيسَى سَمِعْتُ يَحْيَى بْنَ مُوسَى يَقُولُ قَالَ عَبْدُ الرَّزَّاقِ قَالَ ابْنُ الْمُبَارَكِ حَدِيثُ الزُّهْرِىِّ فِى هَذَا مُرْسَلٌ أَصَحُّ مِنْ حَدِيثِ ابْنِ عُيَيْنَةَ . قَالَ ابْنُ الْمُبَارَكِ وَأَرَى ابْنَ جُرَيْجٍ أَخَذَهُ عَنِ ابْنِ عُيَيْنَةَ . قَالَ أَبُو عِيسَى وَرَوَى هَمَّامُ بْنُ يَحْيَى هَذَا الْحَدِيثَ عَنْ زِيَادٍ وَهُوَ ابْنُ سَعْدٍ وَمَنْصُورٍ وَبَكْرٍ وَسُفْيَانَ عَنِ الزُّهْرِىِّ عَنْ سَالِمٍ عَنْ أَبِيهِ . وَإِنَّمَا هُوَ سُفْيَانُ بْنُ عُيَيْنَةَ رَوَى عَنْهُ هَمَّامٌ . وَاخْتَلَفَ أَهْلُ الْعِلْمِ فِى الْمَشْىِ أَمَامَ الْجَنَازَةِ فَرَأَى بَعْضُ أَهْلِ الْعِلْمِ مِنْ أَصْحَابِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم وَغَيْرِهِمْ أَنَّ الْمَشْىَ أَمَامَهَا أَفْضَلُ . وَهُوَ قَوْلُ الشَّافِعِىِّ وَأَحْمَدَ . قَالَ وَحَدِيثُ أَنَسٍ فِى هَذَا الْبَابِ غَيْرُ مَحْفُوظٍ .
Tercemesi:
Bize Abd b. Humeyd (Abdülhumeyd b. Humayd b. Nasr), ona Abdürrezzak (b. Hemmam b. Nafi'), ona Ma'mer (b. Raşid), ona da (İbn Şihab) ez-Zührî'nin rivayet ettiğine göre Rasulullah (sav), Ebu Bekir ve Ömer cenazenin önünde yürürlerdi. ez-Zührî'nin ifade ettiğine göre Salim, babası (Abdullah b. Ömer)'in cenazenin önünde yürüdüğünü söylemiştir. et-Tirmizî bu konuda Enes b. Malik'ten gelen bir rivayetin de bulunduğunu belirtmiştir. Yine Ebu İsa (et-Tirmizî) şöyle demiştir: İbn Ömer'in hadisi de aynı muhtevaya sahiptir. Söz konusu hadisi İbn Cüreyc, Ziyad b. Sa'd ve başkaları, ez-Zührî'nin Salim'den, Salimin de babasından aktardığı tarikle İbn Uyeyne'nin hadisine benzer şekilde rivayet etmişlerdir. Diğer yandan Ma'mer, Yunus b. Ziyad, Malik ve başka hadis hafızları, ez-Zührî'den " Rasulullah (sav) cenazenin önünde yürürdü." şeklinde bir rivayet aktarmıştır. Ayrıca ez-Zührî "Salim bana babası (Abdullah b. Ömer)'in cenazenin önünde yürüdüğünü söyledi." demiştir. Bütün hadis ehli bu konuda mürsel hadisin daha sahih olacağı kanaatindedir. Ebu İsa (et-Tirmizî) şöyle demiştir: Yahya b. İsa'yı "Abdürrezzak'ın dediğine göre İbn Mübarek ez-Zührî'nin bu konuda rivayet etiği mürsel hadis, İbn Uyeyne'nin rivayet ettiği hadisten daha sahihtir." derken işitmiştim. İbn Mübarek, İbn Cüreyc'in bu hadisi İbn Uyeyne'den aldığı kanaatinde olduğunu ifade etmiştir. Ebu İsa (et-Tirmizî) ise şöyle demiştir: Hemmam b. Yahya bu hadisi Ziyad'dan -ki o İbn Sa'd'dır.-, ona Mansur, Bekir ve Süfyan, ona ez-Zührî, ona Salim, ona da babası rivayet etmiştir. Hemmam ise Süfyan b. Uyeyne'den rivayet etmiştir. Alimler cenazenin önünde yürüme konusunda farklı görüşler ileri sürmüşlerdir. İçerisinde Rasulullah'ın (sav) ashabının da bulunduğu bazı alimler cenazenin önünde yürümenin daha faziletli olduğunu söylemiştir. Şafii ve Ahmed de bu görüştedir. Enes'in bu konuda rivayet ettiği hadis (sika veya zayıf râvilerin kendilerinden daha güvenilir râvilere muhalif olarak rivayet ettikleri hadis anlamına gelen) gayr-i mahfuz bir hadistir.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Cenâiz 26, 3/330
Senetler:
1. Ebu Bekir Muhammed b. Şihab ez-Zührî (Muhammed b. Müslim b. Ubeydullah b. Abdullah b. Şihab)
2. Ebu Urve Mamer b. Raşid el-Ezdî (Mamer b. Râşid)
3. ُEbu Bekir Abdürrezzak b. Hemmam (Abdürrezzak b. Hemmam b. Nafi)
4. Abd b. Humeyd el-Keşşi (Abdulhumeyd b. Humeyd b. Nasr)
Konular:
Cenaze, takip etme ve taşıma
Öneri Formu
Hadis Id, No:
15894, T001011
Hadis:
حَدَّثَنَا مَحْمُودُ بْنُ غَيْلاَنَ حَدَّثَنَا وَهْبُ بْنُ جَرِيرٍ عَنْ شُعْبَةَ عَنْ يَحْيَى إِمَامِ بَنِى تَيْمِ اللَّهِ عَنْ أَبِى مَاجِدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مَسْعُودٍ قَالَ سَأَلْنَا رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم عَنِ الْمَشْىِ خَلْفَ الْجَنَازَةِ فَقَالَ « مَا دُونَ الْخَبَبِ فَإِنْ كَانَ خَيْرًا عَجَّلْتُمُوهُ وَإِنْ كَانَ شَرًّا فَلاَ يُبَعَّدُ إِلاَّ أَهْلُ النَّارِ الْجَنَازَةُ مَتْبُوعَةٌ وَلاَ تَتْبَعُ وَلَيْسَ مِنْهَا مَنْ تَقَدَّمَهَا » . قَالَ أَبُو عِيسَى هَذَا حَدِيثٌ لاَ يُعْرَفُ مِنْ حَدِيثِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مَسْعُودٍ إِلاَّ مِنْ هَذَا الْوَجْهِ . قَالَ سَمِعْتُ مُحَمَّدَ بْنَ إِسْمَاعِيلَ يُضَعِّفُ حَدِيثَ أَبِى مَاجِدٍ هَذَا . وَقَالَ مُحَمَّدٌ قَالَ الْحُمَيْدِىُّ قَالَ ابْنُ عُيَيْنَةَ قِيلَ لِيَحْيَى مَنْ أَبُو مَاجِدٍ هَذَا قَالَ طَائِرٌ طَارَ فَحَدَّثَنَا . وَقَدْ ذَهَبَ بَعْضُ أَهْلِ الْعِلْمِ مِنْ أَصْحَابِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم وَغَيْرِهِمْ إِلَى هَذَا. رَأَوْا أَنَّ الْمَشْىَ خَلْفَهَا أَفْضَلُ . وَبِهِ يَقُولُ سُفْيَانُ الثَّوْرِىُّ وَإِسْحَاقُ . قَالَ إِنَّ أَبَا مَاجِدٍ رَجُلٌ مَجْهُولٌ لاَ يُعْرَفُ إِنَّمَا يُرْوَى عَنْهُ حَدِيثَانِ عَنِ ابْنِ مَسْعُودٍ . وَيَحْيَى إِمَامُ بَنِى تَيْمِ اللَّهِ ثِقَةٌ يُكْنَى أَبَا الْحَارِثِ وَيُقَالُ لَهُ يَحْيَى الْجَابِرُ وَيُقَالُ لَهُ يَحْيَى الْمُجْبِرُ أَيْضًا وَهُوَ كُوفِىٌّ رَوَى لَهُ شُعْبَةُ وَسُفْيَانُ الثَّوْرِىُّ وَأَبُو الأَحْوَصِ وَسُفْيَانُ بْنُ عُيَيْنَةَ .
Tercemesi:
Bize Mahmud b. Ğaylan, ona Vehb b. Cerir (b. Hazim b. Zeyd b. Abdullah b. Şücâ'), ona Şu'be (b. Haccac el-Atekî), ona Teymulahoğulları'nın imamı Yahya (b. Abdullah b. Haris), ona Ebu Macid (Âiz b. Nadle), ona da Abdullah b. Mesud şöyle rivayet etmiştir: Rasulullah'a (sav) cenazenin arkasında nasıl yürünmesi gerektiğini sormuştuk: "Hızlıca yürüyün. Eğer ölen kişi hayırlı birisi ise gideceği yere ivedilikle ulaştırmış olursunuz. Eğer kötü birisi ise cehennem ehli bir kimseden uzaklaşılmış olur. Cenazenin arkasından gidilir. Önüne geçilmez. Cenazenin önünden gidenler onu takip etmemiş sayılırlar." buyurdu. Ebu İsa (et-Tirmizî) bu hadisin, Abdullah b. Mesud'un rivayet ettiği bu tarikten başka bir tariki bilinmeyen bir hadis olduğunu belirtmiştir. Yine Ebu İsa (et-Tirmizî) şöyle demiştir: Muhammed b. İsmail (el-Buharî)'yi Ebu Macid'in bu hadisini taz'îf ederken işitmiştim. Muhammed'in söylediğine göre İbn Uyeyne, Humeydî'ye şöyle demiştir: Yahya'ya "Bu Ebu Macid kim?" diye sorulmuş o da (Ebu Macid'in meçhul bir ravi olduğunu ifade etmek üzere) "Uçup gelen ve bize hadis rivayet eden bir kuştur." şeklinde cevap vermiştir. İçerisinde Rasulullah'ın (sav) ashabının da bulunduğu bazı ilim ehli de bu rivayet doğrultusunda bir görüş benimsemiş ve cenazenin arkasında yürümenin daha faziletli olduğu kanaatine sahip olmuşlardır. Süfyan es-Sevrî ve İshak da aynı görüştedir. Ebu İsa (et-Tirmizî) şöyle demiştir: Ebu Macid tanınmayan meçhul bir ravidir. Onun İbn Mesud'dan aktardığı iki hadis rivayet edilir. Teymullahoğluularının imamı olan Yahya ise sika bir ravidir ve künyesi Ebu Haris'tir. Ona aynı zamanda Yahya el-Cabir ve Yahya el-Mücbir isimleri de verilmektedir. O Kufeli olup, Şu'be, Süfyan es-Sevrî, Ebu Ahvas ve Süfyan b. Uyeyne gibi muhaddisler ona hadis rivayet etmişlerdir.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Cenâiz 27, 3/332
Senetler:
1. Ebu Abdurrahman Abdullah b. Mesud (Abdullah b. Mesud b. Gafil b. Habib b. Şemh)
2. Ebu Macid Âiz b. Nadle el-Hanefî (Âiz b. Nadle)
3. Ebu Haris Yahya b. Abdullah et-Teymî (Yahya b. Abdulah b. Haris)
4. Şube b. Haccâc el-Atekî (Şu'be b. Haccac b. Verd)
5. Ebu Abbas Vehb b. Cerir el-Ezdi (Vehb b. Cerir b. Hazim b. Zeyd b. Abdullah b. Şuca')
6. Ebu Ahmed Mahmud b. Ğaylan el-Adevi (Mahmud b. Ğaylan)
Konular:
Cenaze, takip etme ve taşıma
Giriş